Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 7307

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q65807

  • Attested title :
    • 1.° Expositio in centiloquium Ptolemaei : authore Haly. — 2.° Capitula stellarum, sive de nativitatibus, ad Almanzorem : modò ipsi Almanzori tanquam authori tribuuntur, modò cuidam Astrologo filio Abenezrae. — 3.° Messahallach liber de electionibus : interprete Joanne Hispalensi. — 4.° Ejusdem Messahallach epistola in rebus eclipsis lunae et in conjunctionibus planetarum ac revolutionibus annorum, breviter elucidata à Joanne Hispalensi. — 5.° Albumasar liber de annorum revolutionibus.
  • Other Form of the Shelfmark :
    • Paris, BnF, lat. 7307
    • BnF lat. 7307
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 7307
    • Paris. BnF, Latin 7307
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :
  • Support Material : Parchemin.
  • Composition :
    • 55

Codicological aspects

  • Parchemin, [I] + 53 f. + [IIa] (+ 33bis), ca 275 × 220 mm (texte : ca 210 × 130 mm), une seule main relativement soignée, 36-39 lignes, initiales non exécutées, titre en rouge au f. 36r. Astrologie, sauf deux paragraphes sur le mouvement de la huitième sphère (52v-53r) et un dessin d’astrolabe (53v). Note au f. [I]v d’une main plus récente : «Vide hinc ut sint diversi auctores genethliatici : Almansor, Messehalach, Albumasar » . Quelques notes marginales et dessins de la main du scribe et de plusieurs mains postérieures (cf. notamment f. 4v-5r, ci-dessous). Blancs : 33bisr, 133r-133v

    (Source : Persée - DER-IRHT, LXXXIV)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXIV

  • 1r «‹D›ixerunt Ptholomeus et Hermes quod locus Lune in hora — ex hoc expertus fuit multociens » . = Ps.-Ptolémée, Dixerunt Ptholomeus et Hermes quod locus Lune… [Thorndike 1956a, 394 n. 25 et 395 n. 27 ; éd. Thorndike 1957, 129 ; TK, 445 ; Rinaldi 1999, 144 n. 56 ; MMLB, 133 ; Lemay 1999, 267]

    1r-1v (sans transition) «Tolomeus dixit quod stelle cum cauda sunt novem — ipsa signabit in regibus et divitibus apparebit » . = Ps.-Ptolémée, De cometis [Lemay 1999, 268]

    1v-17v «‹D›ixit Ptholomeus : Iam scripsi tibi Iesure libros de hoc quod operantur stelle — est suis rationibus et perfecta eius expositio » (une autre main a ajouté un long comm. sur le verbum 16 dans la marge des f. 4v-5r : «Cum prefuerint fortune etc. : Preesse stellam alicui loco… »). = Ps.-Ptolémée, Centiloquium (trad. Platon de Tivoli) [TK, 650 ; Dell’Anna, 20 ; Lemay 1999, 267-269 ; Azzolini 2005, 194 n. 31]

    18r-21v «‹S›ignorum dispositio est ut dicam ab Ariete sit initium — in quo nulla fiet iniusticia, si Deus voluerit. Expliciunt capitula ad Almansorem. Finito libro referamus gratia Christo » . = Capitula Almansoris [Azzolini 2005, 192 n. 22]

    22r-29v «Liber Messechallach astronomi ex Arabico versus per Ioannem Yspalensem (titre ajouté dans la marge par une main plus récente). ‹O›mnes concordati sunt quod electiones sunt debiles — nec impeditus sitque ipse et Luna mundi a malis » . = Zael, De electionibus

    29v-33v (sans transition) «Et scito quod tempora excitant motus sit igitur initium motus — et non errabis in depositione regis, si Deus voluerit » . = Zael, Liber temporum

    33bisv-35v «‹I›ncipit epistola Messeallach in rebus eclipsis Lune et in coniunctionibus planetarum ac revolutionibus annorum breviter elucidata. Et sunt in ea XII capitula. Primum capitulum de ratione circuli... (table). Primum capitulum de ratione circuli et stellarum et qualiter operantur in hoc mundo. Dixit Messeallach quod dominus altissimus fecit terram ad similitudinem spere — hoc est ultimum eorum quod protulimus in hoc libro et est ex secretis scientiae astrorum. Perfectus est liber Messehallach translatus a Iohe Yspalensi in Limia ex Arabico in Latinum sub laude Dei et eius auxilio » (le texte est suivi d’un horoscope vide). = Messahallah, Epistola de rebus eclipsium [Thorndike 1956, 64 ; Azzolini 2013, 245 n. 112]

    36r-52v «Incipit liber de revolutione annorum Albumasar. n nomine Dei misericordis et pii. Tractatus in revolutione annorum mundi. Dixit Albumasar: Scito horam introitus Solis primum minutum Arietis — significat fortitudinem Arabum et petitionem in regno, si Deus voluerit. Explicit liber de revolutionibus annorum mundi Albumasar. Deo gratias ». = Albumasar, De revolutionibus annorum mundi [TK, 1408]

Text in this manuscript

Data Source: Manuscripta medica

Anonyme : De hora conceptionis et nativitatis [Latin].

Former owner

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXIV

  • bibliothèque des ducs de Milan à Pavie (avant 1426)

Notes

Data Source: Biblissima

  • D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum. II. Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bibliothèque nationale de France à Paris (Documents, études et répertoires de l'Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 84), Paris, 2015, p. 92-93 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2015_cat_84_1)

Bibliography

    • CCMB IV, p. 338-339
    • Pellegrin, p. 129
    • Thorndike 1957, p. 127-131
    • Azzolini 2013, 41.

Life cycle of this book

Data sources