Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q63082
Manifeste IIIF
Numérisation :
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-30v. S. Augustinus : « Liber beati Augustini de opere monachorum », sans distinction des chapitres (C. S. E. L., XLI, 531-595).
F. 30v-40v. « Augustini ad Probam de orandi modo » (C. S. E. L., XLIV, ep. 130, 40-77, ms. P1).
F. 41-55v. : « Liber sancti Augustini de bono conjugali » (C. S. E. L., XLI, 187-230, ms. F.).
F. 55v-56. « Augustini testimonium de lege imperatoris Antonini contra excusatione maritorum adulterantium. Ex libro de adulterinis conjugibus ad Pollentium secundo [l. II, c. 8]. Christiani audiant. Caput mulieris vir... — ... et societas angelorum » (C. S. E. L., XLI, 389-390).
F. 56-61v. « Augustini de beatitudinibus secundum Matheum in natale virginis martyris cujus nomen tacetur » (P. L., XXXVIII, serm. 53, 364-372).
F. 61v-62. [Quaestiones in Heptateuchum] fragment l. II, c. 61 : « Augustini contra adulteros ex libro questionum Exodi. Queritur namque quid differat... — ... usus prohibitus debet intellegi » (C. S. E. L., XXVIII3, 137-139).
F. 62v. « De eadem re in expositione decem preceptorum Augustini ad populum. Nonum preceptum. Non concupices ... — ... conculcare viri uxorem » (P. L., XXXVIII, fragment du serm. 8, c. 9, 71).
F. 62v-63. « Item de eadem re de decem cordis. Deus enim famulo suo Moysi... — ... cui debet ut non peccet » (ibid., fragment du serm. 9, c. 6 et 9, 81 et 83-84).
F. 63-65. « Augustini de eo quod apparuit Dominus Moysi in rubo ardenti » (ibid., serm. 6, 59-62).
F. 65-67. « Expositio sancti Augustini de lectione evangelica ubi ait : Venite benedicti, percipite regnum » [S. Caesarius Arelatensis ] (Morin, S. Caesarii Arelat. serm., serm. 157, p. 606).
F. 67-69. « Omelia sancti Augustini episcopi de natale sancti Laurentii martyris » (P. L., XXXVIII, serm. 305, 1395-1397), suivi du fragment : « Et quia s. Laurentius, f. k., dum pro amore Christi pauperum... — ... consortium feliciter venire merebimur » (68v-69).
F. 69. « Ex libro de civitate Dei sancti Augustini episcopi vicesimo. Et illud quod ab initio diabolus... — ... coeperit esse peccatum », sentence extraite du « De civitate Dei », l. XI, c. 15 (C. S. E. L., XL1, 534).
F. 69-70v. S. Macarius : « Epistola sancti Macharii ad monachos » (P. G., XXXIV, 443-446), suivi des fragments : « Non miserearis corpora... — ... succendit concupiscentiam » (ibid., 441-442) (70), et : « Aculeus peccati facta est femina... — ... spacium jejuniorum ut possis in caelo regnare... » ; cf. P. L., LXVII, 1163-1166 (70v).
F. 70v-75. S. Augustinus, « Ex libro Hencheridion. Aureliaes vel Aurelius de his qui elemosinas faciunt et peccare non cessant. Sane qui sceleratissime vivunt... — ... si non satisfactio congrua negligatur », fragments de l'Enchiridion, c. 75, 95 fin-98, 109-110, 68-70 (P. L., XL, 267, 276-278, 283-285, 264-265).
F. 75-76. « Ex vita sancti Fulgentii » ; cf. Bibl. hag. lat., n° 3208, Cod. hag., III, 542.
F. 76-80v. [sanctus Ambrosius] Fragments de sermons : « Facilis hec vox et communis videtur... — ... non in auro in argento sed in Christo Jesu » (P. L., XV, serm. 12, 1374-1376) (76-78) ; — « Sequitur versus. Exquisivit me zelus domus tuae... — ... hic est Dei zelus, hic est fidei vapor » (ibid., serm. 18, c. 10-14, 1456-1457) (78-79) ; — « Unde bene per Ezechiel prophetam dicitur. Et missa similitudo manus... — ... quasi districto judice posituri rationem verentur » (79-80v).
F. 80v-91. Divers extraits : « De obedientia » jusqu'à : «... non eis debet nasci superbia de exemplo... » (P. L., XL, 1221-1224) (80v-82). — Augustinus : « Sermo sancti Augustini de verbis apostoli : Caro concupiscit adversus spiritum, spiritus adversus carnem. Lectio divina que de Pauli... » (P. L., XXXVIII, serm. 151, 814-819) (82-85v) ; — « Item in libro XXVIII. Sunt preterea plurima que quosdam in ipsa pace ecclesiae constitutos... — ... et tamen tacendo Christum negavit » (85v-86). — Johannes Chrysostomus : « Ex libro Johannis Osaurei super Matheum. Sicut enim benefacientes... — ... quia non convertitur ad Deum qui fecit eum » (86-86v). — sanctus Prosper : « Ex libro Prosperi primo. Quod vero dicit apostolus ut nos formam debeamus... — ... qui sententiae isti non credat » (86v). — Caesarius Arelatensis : « In libro sermonum. Attendite, inquit, fratres, et diligenter considerate... — ... animam illius de morte liberabis » (86v-87). — Valerianus Cemeliensis : « Valerianus quoque Cymelensis episcopus in libro de bono discipline. Multi qui sane doctrine adversantur... — ... aeternorum dolorum excrucient tormenta » (P. L., LII, 691-693) (87-87v) ; — Eutropius : « Eutropius in epistola sua ad Demetriadem Romanum pontificem, de districtione discipline : Omnipotens inquit Dominus pro sua misericordia... — ... qui puniendus est alieno peccato » (P. L., LXXX, 15-20) (87v-88). — SanctusValerius [De genere monachorum] : « Ex libro beati Valerii. Vir autem temerarius, flagitiosus... — ... qui prohibere valet nec prohibere volet » (P. L., LXXXVII, 438-439) (88v-89). — Gregorius Magnus : « Sententiae sancti Gregorii de libro Moralium Job, partis primae. Et fuit possessio ejus septem milia ovium... — ... capillos devotionis perfectione consumant » [l. I, c. 28, 30, 35 incompl., 43, 52] (P. L., LXXV, 544-546, 549, 553, 591, 596) (89-91).
F. 91-96v. S. Augustinus, extraits de sermons : « De sermone sancti Augustini : de eo quod propheta dicit : Inmundum ne tetigeritis. Dominus per prophetam dicit : Recedite... — ... ut inmundum tangatis » (P. L., XXXVIII, serm. 88 fragm., 551-553) (91-91v). — « Item in epistola ad Vincentium vel ad Bonefacium. Numquid ideo negligenda est medicina... — ... si perditi filii coegerunt alios ut perirent et cetera » (C. S. E. L., XXXIV, op. 93 fragm., 447 et suiv.) (91v-92). — « Sermo sancti Augustini de martyribus vel philacteriis » (P. L., XXXIX ; serm. 279 A, 2271-2274) (92-94v) ; — « De passione sancti Johannis babtiste homilia beati Augustini », jusqu'à : « ... mihi facilius est quam non jurare... » (P. L., XXXVIII, serm. 307, 1406-1407) (94v-95v). — « Si quis autem provocaverit ad jurationem... » (ibid., serm. 308, § 3-5, 1409-1410) (95v-96v).
F. 96v-117. [Isidorus Hispalensis] « Plenitudo Novi et Veteris Testamenti quae in canone catolicae ecclesiae juxta vetustam priorum definitionem ista est » [Praefationes] (P. L., LXXXIII, 155-180). (96v-105) ; — [Allegoriae] (ibid, 97-130) (105-117).
F. 117. [Pseudo-Augustinus] « Nativitas Domini nostri... — ... fecit virginem remanere » (P. L., XXXIX, serm. 123 A, 1990-1991), édité sous le nom de saint Fulgence (P. L., LXV, 898).
F. 117v. « Prologus in genesim. Prologus est prelocutio sive prefatio. Logos enim dicitur sermo... — ... sigtagma, expositio vel explanatio. »
F. 63-65. S. Augustinus, De Veteri Testamento sermo 6 (ms. α de l'ιd. C. Lambot, C.C.S.L., XLI, 1961, 62-67).
F. 68v-69. [S. Caesarius Arelatensis], Sermo, extr. (éd. R. Etaix, dans Corona gratiarum. Miscellanea... Eligio Dekkers oblata, 1975, 219-220).
F. 79-80v, 85v-86. [Gregorius Magnus I papa, Moralia in Job, extr.] l. XXXI, 19-21 (P.L., LXXVI, 583), l. XXIX, 16-17 (ibid., 485-486).
F. 80v-82. [Hieronymus], De Oboedientia ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 605.
F. 86-86v. Pseudo-Johannes Chrysostomus, Opus imperfectum in Matthaeum, hom. 46 (P.G., LVI, 894-899) ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 707 ; Clavis Patrum graecorum, II, n° 4569.
F. 86v. [Julianus Pomerius, De Vita contemplativa, I, 20] (P.L., LIX, 434-435).
F. 87v-88. (éd. Diaz y Diaz, dans Anecdota wisigothica, I, Salamanque, 1958, 20-26, 56-61) ; cf. ibid., 10-11, ms. Ka.
F. 92-94v. [Caesarius Arelatensis] Sermo 184 (éd. G. Morin, C.C.S.L., CIV, 1953, 748-752).
Provient de l'abbaye de Saint-Benoît-sur-Loire dont l'ex-libris du XIIe s. : « Hic est liber sancti Benedicti super Ligerim » se trouve au f. 87v.
Titre de la main de Pierre Pithou au f. 1 et notes de sa main passim.
Au f. 1, signature grattée de J. A. de Thou ; n° 305 de sa bibliothèque ; cf. ms. Dupuy 653, f. 18 ; la cote grattée « 332 », lisible à la lumière ultra-violette, est celle du catalogue des mss. de Pithou ou Le Fèvre passés chez de Thou, conservé dans la famille de Rosanbo ; cf. la copie de ce catalogue par H. Omont, ms. NAF 13051, f. 423.
Aculeus peccati facta est femina...
f. 70v
Adtendite, inquit, fratres, et diligenter considerate quid dixi : qui in se peccanti indulserit...
f. 86v
Audivimus per apostolicam lectionem servos et amicos Dei...
f. 32
Christiani audiant. Caput mulieris vir ubi se agnoscant duces...
f. 55v
Deus enim famulo suo Moysi in monte duas tabulas dedit...
f. 62v
Dominus per prophetam dicit : Recedite, exite inde et immundum ne tetigeritis... (cf. Is. LII, 11)...
f. 91
Et fuit possessio ejus septem millia ovium... (Job I, 3)
Oves enim septem millia possidemus...
f. 89
Et illud quod ab initio Diabolus peccat, non ab initio ex quo creantem peccare...
f. 69
Et quia sanctus Laurentius, fratres carissimi, dum pro amore Christi pauperum sollicitudinem gereret...
f. 68v
Exquisivit me zelus domus tuae quoniam inimici mei obliti sunt ver??? borum tuorum...
f. 78
Facilis haec vox et communis videtur sed paucorum est...
f. 76
Modo cum evangelica lectio legeretur, audivimus Dominum dicentem : Venite benedicti...
f. 65
Multi sunt qui sanae doctrinae adversantur, justitiam culpant...
f. 87
Nativitas Domini nostri [Jesu] Christi, fr[atres] carissimi...
f. 117
Nihil itaque sic Deo placet quomodo oboedientia...
f. 80v
Non concupisces uxorem proximi tui... (Ex. XX, 17)
Nona plaga densae tenebrae... (cf. Ex. X, 22)
Non miserearis corpora si lassitudine defecerit equus consentiens indigens corpus...
f. 70
Numquid ideo neglegenda est medicina quia nonnullorum est insanabilis pestilentia...
f. 91v
Omnipotens, inquit, Dominus pro sua misericordia humanos miseratus errores...
f. 87v
[...] Oves enim septem millia possidemus...
Prologus est praelocutio sive praefatio. Logos enim dicitur sermo sive locutio...
f. 117v
Quaeritur namque quid differat : Non furtum facies ab eo quod paulo post de non concupiscendis...
f. 61v
Quod vero dicit Apostolus ut nos formam debeamus exhibere fidelibus...
Sane qui sceleratissime vivunt nec curant talem vitam moresque corrigere...
Si quis autem te provocaverit ad jurationem ut forte sic...
f. 95v
Sicut enim benefacientes non Deo praestamur sed nobis. Deus autem gaudet non de suo lucro...
f. 86
Sunt praeterea plurima quae quosdam in ipsa pace Ecclesiae constitutos...
f. 85v
Unde bene per Ezechiel prophetam dicitur. Et missa similitudo manus adprehendit...
f. 79
Vir autem temerarius, flagitiosus, superbus, durus, atrox atque iniquus...
f. 88v
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF