Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.3366

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q98172

  • Autre forme de la cote :
    • VATICANO (CITTA DEL), Biblioteca apostolica Vaticana, Vat. lat. 03366
    • Bibliothèque vaticane, Vat. lat. 3366
    • Vatican. BAV, Vat.lat.3366
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.3366
  • Conservé à : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date de fabrication :
  • Lieu de fabrication :

Manifeste IIIF

Aspects codicologiques

  • Parch., XVe s., I + 88 ff. (numérotés 1a, 1b-88; f. 2v°, 87v° et 88v° blancs), 185 x 105 mm. Les f. 1a-2 ont été ajoutés après coup. Au f. 3, initiale historiée représentant Léda et le cygne et titre en capitales d’or, en bas couronne d’olivier et de palmes entourant les armes, encadrée de deux banderoles où est inscrite la devise: «VIRTVS.HONOR». Quelques gloses marginales d’une main contemporaine.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 4 (2ème du texte): //Presertim ignoscet

    f. Iv° (add. XVe s.): Martialis, Epigrammata (extrait)

    pas de titre.

    texte: «Sunt bona, sunt quȩdam mediocria sunt mala multa / que legis: haud aliter nunc fit, Auite, liber» (I, 16, 2 vers).

    ~ f. 1b-2: ‹Christophorvs Landinvs, Epistula dedicatoria ad Bernardum Bembum› (éd. Perosa, op. cit. infra, p. 190-191).

    ~ f. 3-79v°: Christophorvs Landinvs, Xandra (ms. V1 de Perosa - ed. cit., p. 1-135).

    ~ f. 79v°-87: Christophorvs Landinvs, Carmina quatuor ad Bernardum Bembum (ed. cit., p. 162-172).

    f. 88 (add. XVe s.): Cicero, Orationes (extraits).

    1) Oratio pro A. Licinio Archia poeta.

    texte: «Quis enim est tam auersus a musis qui non mandari uersibus ȩternum suorum laborum preconium facile patiatur. Ci‹cero› in Arch‹ia›» (9, 20).

    2) Orationes in M. Antonium Philippicae.

    texte: «Tanta enim res est. Tantum enim abest ut inuidiam istam quam tu in me uis concitare cum laude non comparem » (II, 13, 33).

    3) Orationes in L. Catilinam.

    texte: «Tamen hoc animo semper fui ut inuidiam uirtute partem non inuidiam putarem. Ci‹cero› in Cat‹ilinam› p‹rima?› oratio » (I, 12, 29).

Armoiries et marques

Vaticano, BAV, Vat.lat. 3366 (Armoiries de Bernardo Bembo)

Intervenants

Anciens possesseurs

Anciennement dans

Origine

  • Origine: italienne, écriture humanistique cursive. D'après A. C. de La Mare, op. cit. infra, 1985, p. 447-448 et p. 521, le copiste serait Nicolaus Sextius de Poppi; la lettre de dédicace à Bernardo Bembo est de la main même de Cristoforo Landino, comme l'atteste la note du f. 1av°: «Clarissimi u‹iri› Christophori Landini auctoris manus»; cette note, ainsi que les additions des f. Iv° (Martial) et 88 (Cicéron) sont de la main de Bernardo Bembo.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Bernardo Bembo (1433-1519) à qui le recueil fut offert par le poète Cristoforo Landino (1424-1498) et dont les armes: d'azur au chevron d’or à trois roses d’or deux en chef et une en pointe, sont peintes au bas du f. 3; Fulvio Orsini († 1600).

Notes

Source des données : Biblissima

  • E. Pellegrin, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 2ème partie. Fonds Vatican latin, 2901-14740, éds A.-V. Gilles-Raynal, F. Dolbeau, J. Fohlen, Y.-F. Riou, J.-Y. Tilliette, avec la coll. de M. Buonocore, P. Scarcia Piacentini et P.-J. Riamond, Paris, 2010, p. 279 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2010_cat_21_32)

Bibliographie

    • P. de Nolhac, La bibliothèque..., Paris, 1887, p. 240
    • A. Della Torre, La prima ambasceria di Bernardo Bembo a Firenze (Giorn. stor. lett. ital., 35, 1900, p. 316-317)
    • A. Perosa, Christophori Landini Carmina omnia, Florence, 1939, p. XXV-XXVI
    • P. O. Kristeller, Iter italicum, 2, Londres-Leyde, 1967, p. 361
    • C. H. Clough, Die Bibliothek von Bernardo und Pietro Bembo (Librarium, 23, 1980, 44)
    • A. C. de La Mare, New research on humanistic scribes in Florence (Miniatura fiorentina del Rinascimento, 1440-1525. Un primo censimento, Florence, 1985, p. 447 et 521)
    • N. Giannetto, Bernardo Bembo umanista e politico veneziano, Florence, 1985, p. 158 n, 270, 335-336
    • Réf.: BMBV (1986) 23415, (1991) 12671-12672, (1998) p. 497 (2), (2005) p. 649.

Vie du livre

Sources des données